Gün geçtikçe gelişen teknolojinin biz oyunculara da getirisi çok güzel oluyor ama ne yazık ki pahalıya patlıyor. Bildiğimiz üzere grafik teknolojisi git gide gelişmeye devam ediyor ve bu gelişmenin şartlarından birisi de daha güçlü sistemler istemesi oluyor. Gelişen grafiklerden bahsedecek olursak; daha gerçekçi karakter modellemeleri, daha gerçekçi çevre modellemeleri, daha gerçekçi hareket animasyonları, daha akıcı bir görsel, daha gerçekçi gölgelendirmeler / ışıklandırmalar ve daha nicesi bizlere oyunlarda gerçeğe yakın bir görsel deneyimi sunuyor. Oyunların bizlere sunduğu görsel deneyimler teknolojiyle orantılı olarak artıyor ama bu artışı biz oyuncular ne oranda yakalayabiliyoruz? Gelin size, biz oyuncuların dostu olan birkaç grafik teknolojisi ve bu teknolojilerin alternatifinden bahsedeyim.
Nvidia’nın bizlere sunduğu DLSS teknolojisi nedir / nasıl çalışır?
Öncelikle DLSS’in açılımı ve anlamından bahsedelim. DLSS: Deep Learning Super Sampling yani Derin Öğrenme Süper Örneklemedir. Kısaca DLSS olarak söyleyebileceğimiz bu teknoloji biz oyunculara yüksek grafikli oyunlarda FPS (Frame Per Second / Saniye Başına Kare) oranını tatmin edici düzeyde arttırmakla ve grafiklerimizi daha güzel hale getirmekle görevli.
DLSS’in bunu nasıl yaptığından bahsedecek olursak öncelikle RTX 2000 serisi ve üzeri ekran kartlarındaki özelliklerden birisinden bahsedelim, ekran kartı içerisinde yapay zekâya (AI) ayırılmış bir kısım bulunuyor ve Nvidia bu kısmı kullanarak DLSS 1.0 ile yola çıkıyor. (Bunu size anlatmamdaki neden DLSS’in gelişimini görmenizi istemem). DLSS 1.0 da DLSS’i oyuna entegre etmek için bir oyun yapıldığı vakit piyasaya sürülmeden önce Nvidia’ya gönderilerek analiz ediliyor ve oyuna makinada nasıl kare doldurması gerektiği öğretiliyor ardından çıkan formalizasyon oyun firmasına gönderilerek oyun içine entegre ediliyor ve Nvidia’da içerisinde de sürücülere entegre edilerek oyuncu DLSS ayarını açtığında yapay zekâ oyundaki grafikleri iyileştirmeye başlıyor.
Kısaca DLSS 1.0 çok zaman alıyordu ve oyundaki görüntüyü iyileştirmek yerine kötüleştirdiği bile oluyordu. Özellikle DLSS 1.0 da fazlasıyla Ghosting olduğu gözlemleniyordu. (Ghosting: Karelerin arkalarında iz bırakıp nesne/cisim ve benzeri şeylerin etrafında bulanık bir çerçeve oluşması, sabit nesnelerin titremesinde kullandığımız bir terim.). Bundan ötürü oyun yapımcıları tarafından çok benimsenmedi.
DLSS 2.0
Nvidia elindeki potansiyelin farkında olmasının yanı sıra bu teknolojinin geliştirilebileceğini biliyordu ve DLSS’in benimsenmesini sağlamak amaçlı bu yazılımı Unreal Engine, Unity gibi platformlara entegre ederek yapımcıların işini çok kolaylaştırdı bunun üzerine DLSS 2.0 çıktı. DLSS 2.0’da Ghosting sorunu ortadan kalkmış grafik kalitesinde kötüleşme söz konusu olmadan görseller kimi zaman orijinal görsellerden bile daha iyi görünerek FPS artışı sağlanmıştı. DLSS 2.0’ın getirilerinden bir diğeri ise özelleştirilebilir ayarlarıydı (Kalite, Dengeli, Performans ve Ultra Performans).
DLSS 3.0
Gel gelelim Nvidia’nın RTX 4000 serisi ile tanıttığı DLSS 3.0’a. DLSS 3.0 Frame Generation (Kare Oluşturma) teknolojisi ile güçlendirildi. Frame Generation’u açacak olursak; hali hazırda var olan karelere yapay zekâ tahmini ile oluşturulmuş sanal kareler ekleyerek FPS artışı sağlıyor. Özellikle yüksek GPU kullanımı gerektiren ayarlarda performansta sıçrama yaparken görüntü kalitesini koruyor. DLSS 3.0 VRAM’e (Video Belleği) biraz yükleniyor lakin sonuçları mükemmel oluyor.
DLSS 3.5
Git gide daha iyi olan bu teknolojinin 3.5 sürümünde Ray Tracing teknolojisini destekleyen oyunlara ekstra kalite sağlamak için Ray Reconstruction (Işın Yeniden İnşası) teknolojisi eklenerek güçlendiriliyor. Ray Reconstruction, Path Tracing (Yol İzleme) sahnelerine yapay zekâ ile sanal pikseller yaparak görüntü kalitesini iyileştiriyor. Ray Reconstruction oluşturduğu sanal pikselleri kullanarak karanlık ve yüksek detay gerektiren yerlerde görsel kaliteyi arttırıyor.
DLSS 3.7
DLSS’in en güncel sürümü olan DLSS 3.7 kendinden önceki sürümün özelliklerine tamamen sahip ve bunun yanı sıra Unreal Engine ile olan entegrasyonuna farklı farklı SDK ve plugin’ler ekleyerek oyun yapımcılarına DLSS’in entegrasyonunu kolaylaştırmak için kapı açmıştır. Ayrıca DLSS 3.7 Nvidia Reflex ve DLAA (Deep Learning Anti Aliasin / Derin Öğrenme Temelli Kenar Yumuşatma) gibi Nvidia’nın diğer teknolojileriyle de uyumludur.
DLSS hakkında bu kadar bilgi yeterli. Şimdi AMD’nin FSR teknolojisinden bahsedelim.
AMD’nin bizlere sunduğu FSR teknolojisi nedir / nasıl çalışır?
Öncelikle FSR’nin açılımı ile başlayalım. FidelityFX Super Resolution’dur. Kısaca FSR olarak söyleyebileceğimiz bu teknoloji biz oyunculara yüksek grafikli oyunlarda FPS (Frame Per Second / Saniye Başına Kare) oranını tatmin edici düzeyde arttırmakla görevli.
FSR’ın bunu nasıl yaptığından bahsedecek olursak; FSR teknolojisine Frame Regeneration teknolojisi entegre edilmiştir. Oyun içerisindeki kareleri daha düşük bir çözünürlükte işleyip yapay zekâ yardımıyla sanal kareler oluşturmaktadır. Bunun getirisinin yanı sıra götürüsüde bulunuyor elbet. FSR’ sanal karelerle FPS değerlerimizi yükseltirken görüntüden feragat etmemize neden oluyor. FSR kullanırken gözle görülür bir Ghosting’de söz konusu. DLSS teknolojisine kıyasla Nvidia’nın ekran kartlarında da çalışabiliyor ve Nvidia 1000 serisi ekran kartlarında bu çalışma alanına dahil.
FSR 2.0
FSR’ın bu sürümünde diğer sürüme nazaran çalışabileceği çözünürlük artmıştır. FSR 2.0 eski sürümüne göre daha güzel bir görüntü kalitesi ve daha büyük bir FPS artışı sağlamaktadır. FSR’ın bize sunduğu en güzel özelliklerden biriside özelleştirilebilir ayarları olmasıdır.
AFMF2
Açılımından bahsedecek olursak AMD Fluid Motion Frames’tir. Radeon uygulamasında kullanabileceğimiz özelliklerden birisidir. Bu teknolojiyi 3. parti yazılımlardan öne çıkaran bir özelliği var; Gecikme süreleri. AFMF2’de Frame Genration hat safhada lakin görüntü kalitesindeki kayıp daha da azaltılıp Ghosting’i köküne kadar indirmişler. FPS değerlerinizi katlayarak kalite kaybını minimuma indirdikleri en güncel teknolojileri budur.
AFMF2 Destekli Kartları;
RX 6000
RX 7000
RX 6000M
RX 7000M
Radeon 700M
Radeon 800M
İşte şimdi bu bloğun en kemik konusuna geldik. Lossless Scaling. Bu uygulamadan bahsedecek olursak, çıkışı AMD’nin Frame Generation ve Nvidia’nın Image Scaling teknolojilerinin her ekran kartında kullanabileceğini kanıtlayıp, oluşturdukları kaynak kodları açık kaynak olarak paylaşmasıyla başlıyor.
Lossless Scaling kullanmaya değer mi?
İşte şimdi asıl konumuz olan Lossless Scaling uygulamasına sıra geldi. Her şeyden önce bu uygulama ile ilgili şahsi fikirlerimden bahsetmek istiyorum. Bu uygulama gerçekten düşük bütçe dostu! Uygulamayı Steam’de 3.50$ karşılığında kütüphanenize ekleyebiliyorsunuz. Dostlar bildiğiniz üzere sistem fiyatları çok dalgalı bir durumda ve bir çoğumuzun yeni sistemler almaya gücü yok lakin bu uygulamaya uygun bir fiyat karşılığında erişip düşük sistemlerle tatmin edici düzeyde bir görsele ve oyun deneyimine sahip olmamızı sağlıyor.
Her şeyden önce bu uygulamanın 3. parti bir yazılım olmasına rağmen hemen hemen her ekran kartında ve hemen hemen her oyunda çalışabiliyor olması büyük bir nimet. Uygulamanın özelliklerinden bahsedecek olursak; uygulama mevcut FPS değerinizden ufak bir fedakarlık yaptığınız taktirde 2x, 3x ve 4x olmak üzere FPS’inizi 3 farklı değerde yükseltebilmekte. Bunun avantajları ve dezavantajları hakkında konuşalım; uygulama Image Scaling ve AFMF kadar optimazyona sahip değil yani buda şu anlama geliyor; ekran kartınız ve mevcut orjinal karelerinizden ufak bir feragat ile daha fazla FPS elde etmeye yarıyor. Bu uygulamanın güçsüz, eski nesil ekran kartlarında da kullanılabileceğinden bahsettiğimiz için doğal olarak orijinal görüntüde biraz bozulma olacaktır ama bunun gözünüzü korkutmasına izin vermeyelim ve devam edelim.
Uygulamada bahsettiğim 2x, 3x ve 4x ayarlarına erişebilmek için öncelikle Kare Oluşturucuyu LSFG 2.3‘e getirmeniz gerekli;
Ardından bu açılabilir pencerenin altında karşınıza Mod ayarı çıkacak;
Mod ayar sekmesinden bahsettiğim 2x, 3x ve 4x modlarına erişebilirsiniz;
Lossless Scaling ayarları. Lossless Scaling nasıl kullanılıyor?
Uygulamanın kullanımından bahsedecek olursak; öncelikle uygulama Tam Ekran ayarındaki oyunlarda etki göstermiyor. Bu durumdan dolayı uygulamayı kullanmak istediğiniz oyunlarınızı Pencereli veya Çerçevesiz Tam Ekran modlarına almanız gerekiyor.
Uygulamanın arayüzü şu şekildedir;
Uygulamada çeşitli Ölçekleme Türleri bulunuyor;
Bu sekmelerden de bahsettiğimize göre modlardan bahsetmeye geçebiliriz!
2x
2x kullanımında yapay zekâ tarafından tahmin edilerek oluşturulan sanal kare sayısının daha az olmasıyla 3x ve 4x’e nazaran daha kaliteli bir görsele sahip oluyorsunuz. Oyununuzda hareketli cisimlerde göze çarpmayan bir Ghosting ve bunun yanında hareketsiz nesne/objelerde inanılmaz bir görsel güzellik dikkatinizi çekiyor. FPS değerleriniz katlandığı için oyun deneyiminizdeki rahatlığı hissediyorsunuz.
3x
3x modundan bahsedecek olursak; orijinal karelerinizden daha fazla feragat edeceğiniz için oluşan sanal karelerin tutarlılığı doğru orantılı olarak azalacaktır. Dikkatli baktığınızda Ghosting oranının arttığını fark edeceksinizdir lakin yine de size çok hoş bir oyun deneyimi sunacaktır.
